Gepubliceerd: 2 jaar geleden (2021-11-30)
Begin september startte ik een experiment: 30 verschillende methoden om mezelf, samen met anderen, steeds weer te vernieuwen volgens het boek ‘Stephen Covey, 30 methoden van beïnvloeding’, geschreven voor Jan Kuipers.
Mijn vuistregel (en die van Covey) voor beïnvloeden: laat jezelf eerst beïnvloeden voordat je dat over anderen uitstort. Dit betekent eerst zelf ervaren door te experimenteren, te evalueren en te reflecteren, vóórdat ik deel.
Deze weken experimenteer ik met de 30 beschreven beïnvloedingsmethoden. Wekelijks reflecteer ik hierop. En nu het meest spannende deel: ik deel dit met jullie.
Methoden van beïnvloeding 10: Probeer eerst te begrijpen
‘Probeer eerst te begrijpen, dan zelf begrepen te worden. Als we met iemand communiceren moeten we hem onze volledige aandacht geven, voor 100% aanwezig zijn. Vervolgens moeten we empathie tonen – de ander vanuit zijn gezichtspunten bekijken, ons tegelijk in hem verplaatsen. Dat vergt moed, geduld en innerlijke zekerheid. Maar zolang mensen niet het gevoel hebben dat je ze begrijpt, zullen ze niet openstaan voor je invloed’ Uit: 30 methoden van beïnvloeding- Stephen Covey.
Afgeleid door de zoveelste Black-Friday-mail
Wat bij dit experiment opvalt is hoe lastig ik ‘100% aanwezig zijn’ vind. Sinds ik vanachter mijn beeldscherm als coach en adviseur werk betrap ik mij erop dat 100% aanwezig zijn iets is dat ik bewust aan moet zetten. Vooral als er zoveel afleiding is. Je herkent het vast wel: hoe de zoveelste Black-Friday-mail toch even je aandacht trekt.
Wanneer mijn mailbox is geopend en er komt een pop-up van een nieuw bericht tevoorschijn, dan móet ik even zien wat het is – zelfs al is het de zoveelste Black Friday-aanbieding.
Als mijn telefoon op z’n rug ligt en het beeldscherm licht even op, dan gaan mijn ogen vanzelf naar het berichtje over wat we die dag zullen eten.
Wanneer mijn dochter of man thuis komen van school en werk zwaaien ze naar mij en ik braaf zwaai terug. Wanneer mijn dochter trek heeft, steekt ze haar hoofd om de deur om te vragen of ze ‘wat lekkers’ mag. De pakketdienst die aanbelt en het geluid dat dan door het huis schalt.
Iedere keer wanneer dit gebeurt ben ik afgeleid. Hoor ik nèt niet wat er gezegd wordt. Ik zeg maar ‘ja’ of knik vriendelijk, maar ik miste toch echt wat de ander zei. Dat voelt niet goed.
Met volle aandacht luisteren? Neem je verantwoordelijkheid.
De basis van mijn werk is luisteren naar hoe de ander tegen een situatie aan kijkt. Om daar vervolgens een vraag, een alternatieve gedachte of een nieuw (theoretisch) kader naast te zetten, zodat de ander los kan komen van het bestaande beeld. Dat wordt alleen ontvangen wanneer de ander echt het idee heeft dat ik met volle aandacht aanwezig bent. Het is een wisselwerking.
Mijn invloed op de ander is dat ik mijn verantwoordelijkheid neem zoveel mogelijk afleidingen uit te schakelen. Ik heb invloed door mijn mail uit te zetten, mijn telefoon op stil te zetten en uit het zicht te leggen, het gordijn dicht te doen zodat ik mijn gezin niet thuis zie komen. En een briefje op de deur van mijn kantoor te hangen met ‘ben in gesprek, neem iets gezonds te eten’ en een briefje op de voordeur voor de pakketdienst waar het pakket mag liggen.
Zo simpel! Eenvoudige acties met een goed resultaat. Deze zaken kunnen mij niet meer afleiden en het helpt me om optimaal aanwezig te kunnen zijn voor de ander. Daar begint mijn invloed en daarvoor heb ik zelf eerst verantwoordelijkheid te nemen voor mijn invloed.
IK HOOR JE NIET!
Een voorbeeld uit mijn praktijk. Tijdens een teamsessie met teamleiders en hun leidinggevende, Thomas, ontstaat een discussie. Eén van de teamleiders, Jan, is het niet eens met de inbreng van de teamleider en maakt dat kenbaar door te reageren en zijn argumenten er tegenover te zetten. Thomas hoort het aan en begint met andere woorden zijn vraag te herhalen. Jan reageert daar weer op door zijn argumenten te herhalen - met het verschil dat zijn stem luider is. Dit proces herhaalt zich nogmaals, met iedere keer een harder stemgeluid.
Achter de argumenten kan ik duidelijk zijn zorg horen. Zorg, waarom eigenlijk? Ik vraag het hem: ‘Jan, ik hoor je steeds luider je argumenten opnoemen. Ik zou kunnen horen dat het belangrijk voor je is. Kun je Thomas vertellen welke zorgen je hebt?’
‘Ja,’ zegt Jan, ‘dat kan ik wel’ en hij begint te vertellen over zijn zorgen.
Thomas zucht en kijk geërgerd naar boven.
Blijkbaar is dit onderwerp al vaker op tafel gekomen, zonder succes.
Ik spreek Thomas erop aan: ‘Ik zie dat je zucht en dat je naar boven kijkt. Het lijkt alsof je geërgerd bent. Klopt dat?’
‘Ja, dat klopt.’
‘Waarom ben je geërgerd?’
Thomas vertelt dat dit heel vaak gebeurt.
Wat ik denk te zien is dat Jan en Thomas elkaar niet begrijpen, omdat ze de ander geen volledige aandacht geven, maar vooral zichzelf aandacht geven.
Ik vraag of ze beiden willen samenvatten wat ze van de ander hebben gehoord; Thomas om de zorgen van Jan samen te vatten en Jan om de vraag van Thomas samen te vatten.
Daarna vraag ik ze beiden om een verduidelijkende vraag te stellen op basis van hun aanname.
Dat doen ze.
Hierdoor ontstaat er ineens een constructiever gesprek. Daardoor is er een andere uitkomst dan de gebruikelijke ergernissen en irritaties. Ieder gaat daarna weer zijn eigen gang, opgewekter dan daarvoor. Er is nu begrip en van daaruit een constructief antwoord op de vraag van Thomas en de zorgen van Jan.
Socrates aan de keukentafel
En tot slot nog een voorbeeld uit mijn privéleven. In de brugklas van de HAVO/VWO-stroom leert mijn dochter op dit moment over de invloed van de Griekse geschiedenis op het hedendaagse leven. Ik hoor van haar dat het vooral saai en nutteloos is. Ach, dat begrijp ik wel en op sommige onderwerpen ben ik het ook met haar eens. Behalve, als Socrates in beeld komt en ik wel zie waarom het zo belangrijk is om hem te kennen.
Weet jij nog wie Socrates was?
Een man die 2500 jaar geleden leefde in Athene, een niet-weter was en er een beetje raar uitzag. Een man die uitdaagde door nieuwsgierig te zijn. Die vragen stelde én doorvroeg omdat hij zijn eigen kennis wilde verrijken. En hij was de man die betweters die zeiden dat ze deskundig waren te laten zien dat ze toch niet zo deskundig waren. Waarom? Omdat hij wilde weten wat rechtvaardigheid, dapperheid en goedheid echt betekenden.
Met andere woorden: 2500 jaar gelden was begrijpen al een uitdaging.
En ik neem die uitdaging van Socrates graag aan: met iedere oprechte en nieuwsgierige vraag een beetje bijdragen aan rechtvaardigheid, dapperheid en goedheid.
Doe je mee?
Volgende week: Beloon open en eerlijke opmerkingen en vragen
‘We zijn geneigd om eerlijke, openhartige vragen en opmerkingen af te straffen. We berispen, beoordelen, kleineren en brengen anderen in verlegenheid. Zo leren zij hun mening voor zich te houden, zichzelf te beschermen en niet te vragen. Het allergrootste obstakel voor diepgaande, wezenlijke communicatie is de neiging om te bekritiseren en te veroordelen.’ Uit: 30 methoden van beïnvloeding- Stephen Covey.
Wat in mij opkomt: waarom straffen we eerlijke en openhartige vragen en opmerkingen af?
Heb jij al een idee?